Alimenty i roszczenia alimentacyjne
01.
Alimenty
Pod pojęciem alimentów – świadczeń alimentacyjnych kryje się kilka pojęć mających swoje źródło w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.
Alimenty w pierwszej kolejności kojarzą się z świadczeniem rodzica na rzecz dziecka, drugie to świadczenie alimentacyjne byłego małżonka na rzecz drugiego współmałżonka a także świadczenia alimentacyjne jako świadczenie na zaspokojenie potrzeb rodziny.
02.
Obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny
Obowiązek przyczynienia się do zaspokojenia potrzeb rodziny to świadczenie o charakterze alimentacyjnym, gdzie jeden ze współmałżonków pozywa drugiego w trakcie istnienia małżeństwa gdy ten pozwany nie przyczynia się do utrzymania rodziny lub przyczynia się w sposób niewystarczający.
Decydując się na pozew należy ustalić i przedstawić usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, które zapewnią mu odpowiednio do: jego wieku i uzdolnień prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy.
Dodatkowo uwzględnić należy tu możliwości zarobkowe osoby zobowiązanej – kwestie możliwości finansowych i kwestia potrzeb drugiego ze współmałżonków jest każdorazowo oceniana przez sąd.
03.
Alimenty na rzecz byłego współmałżonka
Uprawnionym do wniesienia pozwu jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia. Małżonek ten musi wykazać, że znajduje się w niedostatku. Należy wykazać usprawiedliwione potrzeby a sąd będzie analizował te potrzeby w kontekście możliwości zarobkowych i majątkowych małżonka zobowiązanego czyli tego który został uznany winnym rozkładu pożycia.
Jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.
Obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni.
04.
Alimenty na rzecz małoletniego dziecka
Alimenty na małoletnie dziecko to obowiązek rodzica do dostarczenia środków na utrzymanie dziecka.
Obowiązek rodzica trwa co do zasady do 18 roku życia dziecka. Obowiązek może być przedłużony na okres nauki dziecka, to jest na czas np. studiów. Kodeks rodzinny i opiekuńczy zasadniczo wskazuje, że rodzic ma płacić alimenty do czasu gdy dziecko nie będzie się samo mogło utrzymać. Są pewne wyjątki jak np. majątek dziecka który w pewien sposób pozwala rodzicowi na swoiste uchylenie się od obowiązku świadczenia, ale zasadą jest obowiązek rodzica względem dziecka.
Dziecko poprzez opiekuna prawnego, przedstawiciela prawnego lub po uzyskaniu pełnoletności w swoim imieniu może wnieść pozew o zapłatę alimentów na swoje utrzymanie. Należy tu pamiętać, że potrzeby te należy uzasadnić i to jeszcze, że do utrzymania dziecka mają przyczynić się rodzice a nie jeden rodzic. W praktyce, jeśli zgromadzone faktury i rachunki są na jakąś kwotę – to należy ją podzielić na dwa i tę od pozwanego rodzica żądać.
Uzasadnione potrzeby to np.: koszty wyżywienia, przedszkole, szkoła, leki itp… każdy przypadek należy przeanalizować.
Roszczenie składa się do sądu rejonowego.
Przedawnienie roszczeń alimentacyjnych to 3 lata.
